Real Censura

Real censura

de Carlos Taibo [*] en Rojo y Negro

Os nosos medios de comunicación -e, con eles, claro, os nosos analistas políticos- celebraron con unánimes eloxios a resposta que o rei e o presidente do goberno españois dispensaron ás declaracións que vertíu contra José María Aznar o presidente venezolano, Hugo Chávez. A única diverxencia que respecto diso se barruntou os últimos días incumbe, polo que parece, á rapidez e a contundencia da reacción de Rodríguez Zapatero, consideradas insuficientes polos portavoces do Partido Popular.

Sorprende tal grao de acordo canto que o ocorrido en Santiago de Chile presenta arestas delicadas que -pensa quen asina estas liñas- deberían invitar á prudencia. Creo, polo momento, que non somos poucos os que nos sentimos molestos ante a actitude asumida polo monarca español. A súa decisión de reclamar, sen cortesía algunha, que Chávez se garda silencio encaixa pouco cos modais que -parece- cabe atribuír a un xefe de Estado de nobre berce. Non acabo de entender esa universal celebración que, enquisas televisivas en man, merecería entre o pobo chairo a descortés reacción do monarca. E tampouco sei moi ben quen é Juan Carlos I -un responsable político, por certo, non elixido pola cidadanía- para determinar as regras do xogo nun cume latinoamericano. Ollo que tampouco sae ben parado o rei no que fai á súa decisión de abandonar a sala de reunións cando o presidente de Nicaragua, Daniel Ortega, tiña a ben criticar o papel desempeñado no seu país por algunhas empresas españolas. Aínda que semellante decisión foi interpretada nos nosos medios como produto do designio de non inmiscirse en disputas entre os dirixentes duns ou outros Estados -un signo de encomiable prudencia-, o xesto con que Juan Carlos I inicia a súa retirada máis ben revela un franco desprezo -unha lamentable falta de educación- ante as palabras de Ortega.

Como queira que non afago outorgar maior relevo a desencontros como os que acabo de mencionar, deixarei no esquecemento todo o anterior -incluída a patética observación de Rodríguez Zapatero no sentido de que a súa obrigación era acudir en socorro dun compatriota- para procurar o camiño do principal. É certo que Chávez padece dunha incontido verborrea e que lle iría moito mellor se deixase de lado tantos adxectivos grandilocuentes en proveito da enunciación serena, sen alharacas, do que quere dicir. Non o é menos, con todo, que resulta pouco presentable que entre nós non se fixo oco algún para debater, non os modais do presidente venezolano -hai que preguntarse, por certo, que ocorrería se este abstívose de cualificar de "fascista" a Aznar-, senón o contido preciso dunhas acusacións, as relativas ao golpe de anos atrás, que non resultan ser nin torpes nin, por desgraza, pouco fundamentadas. Tampouco parece que entendamos que un dos nosos primeiros deberes de civismo en relación cos males da América Latina contemporánea é o que pasa por analizar puntillosamente, primeiro, o que fan tantas empresas españolas entregadas á obtención do beneficio máis descarnado e por esquivar, despois, a tentación dese barato nacionalismo que invita a defender "os nosos intereses" coma se estes achásense por encima de todo.

E é que as formas de Chávez, reprobables por moito que teñan o saudable efecto de romper o circuíto vicioso duns cumes impregnados pola retórica máis oca, configuran un anécdota menor en comparación co debate que se nos furta. Aínda que, a título provisional, e no que afecta ao que nos resulta máis próximo, ten un que preguntarse que pluralismo informativo é este que se asenta, nun dos seus alicerces fundamentais, nunha censura tan real -no dobre sentido atribuíble ao adxectivo- como eficiente.

[*]Carlos Taibo é profesor de Ciencia Política na Universidade Autónoma de Madrid e colaborador de Bakeaz.

Rojo y Negro
http://www.rojoynegro.info/
__________________

--> Leer máis...

Cume Alternativo Iberoamericano de organizacións sociais, políticas e culturais . O movemento social latinoamericano rubrica o "Manifesto de Santiago"

Cume Alternativo Iberoamericano de organizacións sociais, políticas e culturais
O movemento social latinoamericano rubrica o "Manifesto de Santiago"
8 e 9 de Novembro de 2007

Reunidos en Santiago de Chile, os días 8 e 9 de novembro de 2007, no marco do Cume pola amizade e integración dos pobos iberoamericanos, os representantes de organizacións sociais, políticas e culturais, de pobos orixinarios, entidades académicas, artísticas e cidadáns en xeral, debatemos, nun marco de pluralismo e respecto, as contraditorias realidades da nosa rexión e concordado accións que permitan avanzar cara á democratización, unidade, soberanía e autodeterminación dos nosos pobos e nacións.

O NOVO PROTAGONISMO SOCIAL

Constatamos, esperanzados, o resurgimiento dun estendido protagonismo dos movementos sociais, e forzas políticas progresistas cuxas loitas articuladas, cada vez máis amplas e persistentes, influíron decisivamente na elección ?en diversos países? de gobernantes afíns e sensibles ao gran ideario de emancipación, unidade e integración latinoamericana, impulsando procesos de cambio na rexión, que valoramos como un avance de gran proxección histórica.

Xa podemos falar de futuro e deseñar estratexias baseadas na solidariedade e a cooperación dos nosos pobos, porque temos presente e evocamos, hoxe, a líderes e movementos que onte malgastaron heroísmo e tenacidade inconmensurables. Dicímolo desde Chile, onde a cobiza entrou coa espada e a cruz para esmagar, logo de 300 anos, a resistencia exemplar do pobo mapuche; a 100 anos da masacre de traballadores chilenos, peruanos, bolivianos, arxentinos e españois na Escola Santa María de Iquique. Neste país, onde as empresas transnacionales activaron a maquinaria militar e financeira do imperio para derrocar ao Presidente Constitucional Salvador Allende e impedir o seu proxecto de transformacións sociais e de unidade latinoamericana; onde as bayonetas serviron á plutocracia e ao capital estranxeiro para entronizar un modelo neoliberal que se traduce na extrema concentración da riqueza, a exclusión social e política das grandes maiorías, onde os poderes fácticos e o gran capital pasaron a controlar a política, os medios de comunicación e a institucionalidad.

A nova realidade política do continente e os seus promisorias perspectivas recoñece unha multiplicidad de vertentes sociais, culturais e ideolóxicas que adoptan orixinais métodos e estruturas, diversas linguaxes, formas de loita e propostas programáticas. Nesa diversidade, antitesis do dogmatismo, sectarismo e hegemonismo, radica a súa forza e a súa lexitimidade histórica. A partir das demandas pola protección do eco sistema, a defensa da terra, os territorios e os dereitos dos pobos orixinarios, o rexeitamento á expoliación e alleamento dos nosos recursos naturais, as reivindicacións dos traballadores, o rexeitamento á expropiación dos aforros previsionales, a denuncia das bases militares estadounidenses en sectores estratéxicos do continente, a defensa dos dereitos humanos, o fortalecemento do rol do Estado nos emprendimientos produtivos e para garantir o dereito cidadán á Saúde, Educación e Vivenda, Traballo e Previsión, contra a discriminación da muller e os adultos maiores, polos dereitos da mocidade e outros sectores avasallados polas políticas neoliberais, os movementos sociais avanzan cara a propostas políticas unitarias ante os grandes problemas nacionais e contribúen a levantar unha nova alternativa que permita a Latinoamérica e o Caribe intervir con forza propia nos candentes problemas que afronta a humanidade.

Polo mesmo é que rexeitamos aquelas prácticas que buscan atomizar ás organizacións sociais subordinándoas como insumo de políticas estatais funcionais que apuntan a perpetuar o modelo económico e institucional. Os movementos sociais xa non se conforman con cambios cosméticos senón expón un rexeitamento total ao actual modelo de dominación económica, política e cultural que implica a comercialización de todos os ámbitos da vida pública e persoal e o ánimo de lucro como supremo valor dunha sociedade que percibe a cada individuo como rival do outro. O anterior, en consonancia coa crítica que fan os pobos, a nivel mundial, á globalización depredadora e á guerra como solución aos problemas da humanidade.

Pola súa banda, as forzas políticas que buscan alternativas ao sistema imperante, teñen o desafío de atopar novas formas de interlocución e complementación coas loitas sociais, no entendido que ambas as esferas retroaliméntanse e necesítanse.

UNHA INTEGRACIÓN DESDE OS POBOS E PARA OS POBOS

Entendemos a integración rexional como un proceso de enriquecemento mutuo, de potenciamiento das nosas fortalezas, da nosa capacidade de intercomunicación co mundo, partindo do recoñecemento do ser humano a cuxo benestar e felicidade deben subordinarse todas as políticas públicas. En fórxaa do futuro de América Latina e o Caribe, podemos construír cidadanía co mellor de cada pobo e cultura que a compón. A súa integración debe darse desde a mesma base social, partindo das seguintes premisas esenciais:

- A recuperación dos recursos naturais, mineiros, hídricos, pesqueiros, forestais e enerxéticos; a reforma agraria e a soberanía alimentaria como procesos que salvagarden a participación e os intereses dos pobos e nacións.

- A integración enerxética en harmonía co medio ambiente.

- Os acordos de integración económica deben pór o acento nas múltiples formas de economía solidaria, protexendo o rol da micro, pequena e mediana empresa.

- Este proceso admite múltiples modalidades institucionais no ámbito sectorial e territorial, con diversos graos segundo a realidade de cada rexión. En tal sentido, apoiamos o surgimiento de instrumentos talles como o ALBA, Banco do Sur e outros, que son expresión da vontade integradora dos nosos pobos.

- A loita democrática debe fortalecer os procesos constituíntes e a creación dunha nova institucionalidad que considere o rol protagónico do movemento sindical, dos traballadores da cidade e do campo, dos pobos indíxenas orixinarios e do conxunto das forzas sociais. Nese contexto, saudamos a aprobación, por parte das Nacións Unidas, da Declaración Internacional sobre os dereitos dos pobos indíxenas.

- O desmantelamento dos mecanismos de opresión que conxugan idade, clase, sexo, xénero e etnia.

- A activa solidariedade cos pobos e gobernos que constrúen camiños alternativos ao capitalismo neoliberal. Neste sentido, denunciamos ao goberno de Estados Unidos polo seu constante satanización e criminalización das loitas sociais e as súas actividades de agresión e fustrigación aos gobernos que adoptan o rumbo da emancipación popular.

- O respecto e recoñecemento ás culturas e autonomías das comunidades orixinarias.

- A resolución dos conflitos históricos entre as nacións, a redución dos orzamentos bélicos, o desarmamento proporcional e progresivo en todos os países da rexión para reorientar estes recursos ás necesidades de saúde e educación.

- O libre tránsito das persoas e os seus dereitos migratorios. Os nosos pobos están en capacidade de unirse a pesar da diversidade xeográfica, étnica, cultural e política, para imaxinar e construír outras solucións para este único mundo. Sabemos que esta loita enfróntase a inimigos carentes de escrúpulos, cuxa voracidade e hegemonismo significaron enormes traxedias para os nosos pobos. Aínda así, temos fe na xustiza dos nosos postulados e facémonos cargo das grandes epopeas que ao longo de cinco séculos permitíronnos avanzar cara á condición de pobos dignos, suxeitos da nosa propia historia.
___________________

--> Leer máis...